آیا کره‌ی شمالی واقعا بمب هیدروژنی آزمایش کرده است؟

۲۰ فروردین ۱۳۹۸ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۴ دقیقه

کره‌ی شمالی دیروز ادعا کرد که توانسته اولین بمب هیدروژنی خود را آزمایش کند. ولی کارشناسان شک دارند آن چیزی که کره‌ی شمالی آزمایش کرده، واقعا یک بمب هیدروژنی باشد. قطعا انفجار رخ داده و آزمایشی انجام شده، ولی پرسش این است که کره‌ی شمالی دقیقا چه آزمایشی انجام داده؟

شکی وجود ندارد که کره‌ی شمالی نوعی آزمایش انفجاری را نزدیک به جایی که در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ بمب هسته‌ای تست کرده بود، انجام داده است. دیروز ایستگاه‌های لرزه‌نگاری، زمین‌لرزه‌ای به قدرت ۵٫۱ ریشتر را دقیقا با همان الگوی امواجی که در آزمایش‌های قبلی کره‌ی شمالی دیده شد، ثبت کردند. زلزله‌شناسی به نام «براین استامپ» (Brian Stump» می‌گوید: «این انفجار می‌تواند شیمیایی یا هسته‌ای باشد؛ ولی با توجه به قدرت نسبتا زیاد، احتمالا انفجار هسته‌ای است.» اکنون پژوهشگران در حال بررسی الگوی امواج ثبت شده توسط لرزه‌نگارهای موجود در منطقه هستند. زلزله‌شناسی دیگر به نام «اندی فراستو» (Andy Frassetto) می‌گوید که باید بررسی‌هایی انجام شود تا بتوانیم تفاوت این الگوها را با الگوهای لرزه‌های سال ۲۰۱۳ بفهمیم.

مقایسه‌ی امواج لرزه‌ای آزمایش‌های هسته‌ای کره‌ی شمالی در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۹، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۶

مقایسه‌ی امواج لرزه‌ای آزمایش‌های هسته‌ای کره‌ی شمالی در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۹، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۶

قدرت آزمایش دیروز به اندازه‌ی انفجار بین ۷ تا ۱۰ هزار تن TNT بود. یعنی به اندازه‌ی یک بمب اتمی کوچک که با فناوری شکافت هسته‌ای کار می‌کند. بزرگترین بمب هیدروژنی که تا به حال آزمایش شده، قدرتی به اندازه‌ی ۵۰ مگاتن TNT داشت. یعنی به اندازه‌ی ۲۰۰۰ برابر بمب اتمی که روی شهر ناکازاکی انداخته شد. (نام این بمب «تزار» بود که اتحاد جماهیر شوروی آن را آزمایش کرد.)

یک فیزیک‌دان هسته‌ای از انستیتوی تکنولوژی ماساچوست در کمبریج به نام «اسکات کمپ» (Scott Kemp) می‌گوید: «توضیحات مختلفی می‌تواند درباره‌ی قدرت به نسبت کم انفجار آزمایشی کره‌ی شمالی وجود داشته باشد.» یک توضیح می‌تواند این باشد که کره‌ی شمالی دیروز نوعی بمب شکافت هسته‌ای خیلی کوچک که انفجار آن برای فعال کردن بمب هیدروژنی نیاز است را آزمایش کرده است. بنابراین یا اساسا بمب هیدروژنی در کار نبوده یا اینکه نتوانسته فعال شود. توضیح دیگر آن است که شاید این آزمایش صرفا یک بمب شکافت هسته‌ای معمولی که با پلوتونیم و اورانیوم کار می‌کند، بوده است.

بمب‌های هسته‌ای دست کم بر دو نوع هستند. نوع معمولی که با شکافت هسته‌ای کار می‌کند و نوعی پیچیده‌تر که با همجوشی هسته‌ای کار می‌کند. به بمبی که با همجوشی هسته‌ای کار می‌کند، بمب گرماهسته‌ای یا هیدروژنی می‌گویند. بمب‌‌های هیدروژنی معمولا قوی‌تر از بمب‌های شکافت هسته‌ای هستند. در بمب‌های هیدروژنی هم برای شروع زنجیره‌ی واکنش همجوشی، ابتدا از شکافت هسته‌ای استفاده می‌شود.

ساخت بمب هیدروژنی خیلی پیچیده‌تر است و کره‌ی شمالی هم دوست دارد به فناوری آن دست پیدا کند. تلویزیون کره‌ی شمالی در سال‌های گذشته مرتب اعلام می‌کرد که دانشمندان این کشور در حال پیشروی در پژوهش روی ساخت بمب همجوشی هسته‌ای هستند. ماه گذشته هم رهبر این کشور اعلام کرد که کره‌ی شمالی اکنون یک بمب هیدروژنی دارد.

بنابراین آیا انفجار دیروز واقعا یک بمب هیدروژنی بوده است؟ کمپ می‌گوید که شما نخست باید بین بمب هیدروژنی و بمبی که با همجوشی هسته‌ای کار می‌کند، تفاوت بگذارید. دومی در حقیقت یک بمب شکافت هسته‌ای تقویت شده است که از یک واکنش همجوشی محدود برای افزایش قدرت استفاده می‌کند. ولی بمب‌های هیدروژنی واقعی، (مثل همان‌هایی که آمریکا و روسیه تعداد زیادی از آن‌ها را دارند) بمب‌هایی دو مرحله‌ای هستند که در مرحله‌ی دوم آن‌ها به طور کامل واکنش گرما هسته‌ای (همجوشی) رخ می‌دهد. مرحله‌ی اول آن هم از نوع شکافت هسته‌ای است. بر اثر گرما و فشار شکافت هسته‌ای مرحله‌ی اول، همجوشی هسته‌ای مرحله‌ی دوم رخ می‌دهد و در نتیجه انرژی خیلی بیشتری رها می‌شود.

کمپ می‌گوید که ساختن یک بمب شکافت هسته‌ای تقویت شده آسان‌تر است. ایزوتوپ‌های سنگین هیدروژن، یعنی دوتریوم و تریتیوم به مرکز یک محفظه‌ی پلوتونیومی تزریق می‌شوند. گرمای واکنش شکافت هسته‌ای باعث شکل گرفتن زنجیره‌ی واکنش همجوشی می‌شود و قدرت بمب را افزایش می‌دهد؛ ولی نه به اندازه‌ی بمب‌های دو مرحله‌ای هیدروژنی. آن‌طور که کارشناسی هسته‌ای به نام «لی بین» (Li Bin) می‌گوید، اینکه کره‌ی شمالی یک بمب شکافت هسته‌ای تقویت شده ساخته باشد، خیلی باورپذیرتر از ساخت یک بمب هیدروژنی کامل است.

بمب‌های هیدروژنی دو مرحله‌ای هستند. در مرحله‌ی اول شکافت هسته‌ای رخ می‌دهد و بر اثر گرما و فشار ایجاد شده، همجوشی هسته‌ای شکل می‌گیرد تا انرژی اصلی آزاد شود.

به هر حال تنها راه اینکه بفهمیم کره‌ی شمالی یک بمب هیدروژنی و یا یک بمب شکافت هسته‌ای تقویت شده آزمایش کرده این است که تشعشعات رها شده در محیط پیرامون انفجار را بررسی کنیم. یک فیزیک‌دان هسته‌ای از آژانس تحقیقات دفاعی سوئد می‌گوید: «آزمایش کره‌ی شمالی زیر زمین انجام شد، ولی مگر در صورتی که خیلی مهر و موم مرکز آزمایش خوب بوده باشد، باید بتوانیم گازهای نجیب پرتوزا (مثل ایزوتوپ‌های رادیوزنون) که به بیرون نشت می‌کنند را در یکی دو روز آینده ببینیم.» او ادامه می‌دهد: «اگر بتوانیم ایزوتوپ‌های زنون را ببینیم، مثل این است که دود شلیک یک تفنگ را دیده‌ایم و ماهیت انفجار را متوجه می‌شویم.»

نوترون‌هایی که در واکنش همجوشی هسته‌ای تولید می‌شوند حدود هفت برابر پر انرژی‌تر از نوترون‌های تولید شده در واکنش شکافت هستند. این بدین معنیست که تشعشعات انفجار همجوشی با شکافت متفاوت است. کمپ می‌گوید: «باید بتوان آن را آشکار کرد. با افزایش تاخیر در نشت گازها، نمونه‌برداری ما سخت‌تر می‌شود.»

«سازمان پیمان منع جامع آزمایش‌ هسته‌ای» (CTBTO) دارای شبکه‌ای بین‌المللی از آشکارگرهای گازهای نجیب پرتوزا است. آشکارگرهای این سازمان توانستند چند هفته بعد از آزمایش سال ۲۰۱۳ کره‌ی شمالی، گازهای زنون ۱۳۳ و زنون ۱۳۱-ام را ثبت کنند. این آشکارسازی دیرهنگام باعث شد که مشخص نشود کره‌ی شمالی از پلوتونیم برای انجام واکنش هسته‌ای استفاده کرده یا از اورانیوم. ژاپن، کره‌ی جنوبی و آمریکا دارای آشکارگرهای گازهای نجیب پرتوزایی هستند که روی هواپیما نصب شده‌اند و حساس‌تر از آشکارگرهای CTBTO عمل می‌کنند. با این حال اطلاعاتی که آن‌ها از آزمایش‌های قبلی دریافت کردند به طور عمومی اعلام نشد. ممکن است این بار هم اعلام نشود؛ بنابراین ما صرفا یا باید حرف کره‌ی شمالی را باور کنیم یا به طور کلی آن را نادیده بگیریم.

منبع: ScienceMag

برچسب‌ها :
دیدگاه شما

۴۳ دیدگاه
  1. Avatar هوشنگ محمدی سرشت

    سلام باطلاع میرساند که بمب هیدروزنی که اخیرا توسط کره شمالی آزمایش شد و تمام رسانه ها هم خبرش را باطلاع عموم مردم جهان رسانیدند. بله بمب دارد و آنرا آزمایش کرد.

  2. Avatar حافظ

    دوستانی که همه رو متهم به بی سوادی میکنن و از آمریکا دفاع میکنن همه دنیا شاهد بوده آمریکا زمانی بمباران کرد ژاپن رو که عملا جنگ تموم شده بود ولی رسمی نبود واین کار جز برای نشون دادن اینکه آمریکایی ها از هیچ کاری برای برد جنگ کوتاه نمیان بود برای قدرتهای اون دوران که روس ها در صدرش بودن ! حالا هرچی که یه عده اینجا به زور معده بخوان کار آمریکارو توجیح کنن ! شما میگید وزیر ژاپنی گفته لازم بوده بمباران شیمیای .گیریم که گفته ! در مقابل این هزاران دانشمند و سیاست مدار و عالم و ادیب آمریکایی از این موضوع اعلام سرشکستگی و خجالت کردن رو بزارید .ولی به دور از این بحث ها من تعجب میکنم که چقدر بعضی کشورها تو ایران طرفدار دارن !!! آیا اون ها هم طرفدار شما هستن ؟ اینکه بعضی ها هنووووووز هم سیاست های استعماری بعضی کشورهارو نمیبینن واقعا جای تعجبه

  3. Avatar عباس پاکدل

    وقتی نظرات دوستان رو می خوندم متوجه این موضوع شدم که اونا بیشتر در زمینه ی جنگ هسته ای به جنگ امریکا و کره فک میکنن اما از نظر من این محاله کشوری مثل امریکا سالهاست ک سیاست های جنگ مستقیم رو کنار گذاشته سیاست هایی نظامی امریکا بیشتر نشون دهنده ی دخالت نظامی نه جنگ مستقیم امریکا به به ایجاد جنگ در خاور میانه و اسیا علاقمنده تا بتونه از طریق جنگ اسلحه بفروشه و سود ببره هم چنین این مناطق رو نا امن کنه . نمونش رو هم در داعش دیدیم . از نظر من اگه روزی جنگ هسته ای هم در بگیره در اسیا رخ میده و بین کشور های خاور میانه . به عنوان مثال حتی ممکنه روزی برسه که امریکا کشور هایی مثل عربستان یا افغانستان رو در صورت نیاز برای مقابله با کره به سلاح هسته ای تجهیز کنه چون این دوکشور و خیلی دیگه از کشورای خاور میانه تحت سلطه ی کامل امریکا هستن.

  4. Avatar مسافر

    دلم میخواست یه خبر درباره کره شمالی بشنوم خوب باشه و درباره جنگ و بمب و تهدید و نابودی نباشه کاری نه به امریکا دارم نه به کره شمالی چون به اندازه کافی خودمون بدبختی داریم که به فکرش باشیم فقط بعضی از نظرات رو که میخوندم واقعا متاسف میشم امید به اینده ای روشن و زندگی بهتر تو بعضی از جوونای ما مرده و به جاش کینه دشمنی انتقام جای اونو پر کرده با هم دوست باشین بخدا دنیا ارزش نداره بالاخره یه روز همه میمیریم جنگ بده بمب بده حتی ازمایش این چیزها هم بده چون رو طبیعت هم تاثیر مخربی داره- امریکاه هم یه کشوره مثل بقیه کشورها بیایین به هیچ کشوری توهین نکنیم وقتی به دیگران احترام نمیزاریم چطور انتظار داریم بقیه بهمون احترام بزارن

  5. Avatar بی نام

    دوست عزیزی گفته بود آمریکا برای پایان دادن به جنگ از بمب اتمی استفاده کرده،بهتره ایشون یکم مطالعاتشون بیشتر کنن،تمامی سیاست مداران دنیا و نظریه پردازان عالم سیاست متفق لاقول بر این عقیده هستند که جنگ جهانی دوم عملا پایان پذیرفته بود و امریکا از بمب استفاده کرد تا به کشور های متحد خودش از جمله شوروی بفهمونه که برای برنده شدن تو جنگ از هیچ کاری دریغ نمیکنه.پس اینکه برای پایان جنگ یا تسلیم ژاپن بود دلیل ساده اندیشانه ایست.اگر بخوایم پی به معدلات نظام بین الملل ببریم بهتره بریم نظریه واقع گرایی یا رئالیسم کامل بخونیم تا بفهمیم چه چیزی بر نظام بین الملل حاکم هست.یه سرچ تو اینترنت بزنین کلیاتش و سر فصل هاش میاد.تو نظام کنونی ضعیف بودن مساوی با نابودی یا مستعمره شدن هست به شکل نوینش.من به هیچ عنوان موافق کره شمالی نیستم که البته برای بررسی این کشور از منظر بین الملل و قرار گیریش در معادلات باید اصولی و دقیق صحبت کرد اما به طور کلی مبارزه بلوک شرق با تفکر کمونیستی ،با بلوک غرب با تفکر لیبرالیستی است.هر چند هر دوی این تفکر در اصل زاده جهوده ولی خوب فعلا بازی هست که تو دنیا داره پیاده میشه.ما الان در دوران گذار هستیم و به اعتقاد خیلی از نظریه پردازان بعد از فروپاشی شوروی و نظام دو قطبی بر خلاف نظرایت رایج نظام تک قطبی به وجود نیامده بلکه بعد از ۱۹۹۱ تا به امروز دنیا در حال گذار به نظام چند قطبی است .پس همه باید منتظر یک جنگ جهانی دیگه باشیم که خیلی به نظر دور نمیرسه و قطعا این جنگ مرکزیتش در هارتلند یعنی خاورمیانه خواهد بود.پس تا میتونیم باید خودمون قوی کنیم.

  • 1
  • 2
loading...
بازدیدهای اخیر
بر اساس بازدیدهای اخیر شما
تاریخچه بازدیدها
مشاهده همه